Καλοκαίρι για εμένα σημαίνει ήσυχη παραλία και πολλά βιβλία. Μυθιστορήματα με άμμο στη ράχη, λεκέδες από αντηλιακό, πευκοβελόνες για σελιδοδείκτες και φύλλα τσαλακωμένα από την αλμύρα της θάλασσας.
Μπορώ να κάτσω στη σκιά ενός δέντρου από το πρωί ως το βράδυ, διαβάζοντας. Ημέρες ανεξαρτησίας γεμάτες ανεμελιά, με μόνους περισπασμούς το κύμα και τα τζιτζίκια που τραγουδούν στα αρμυρίκια.
Tα πιο όμορφα καλοκαίρια της ζωής μου είναι ταυτισμένα με βιβλία. Με ποιήματα, ατάκες από θεατρικά (Ουίλιαμς, Ίψεν, Τσέχοφ) ή διηγήματα -σύντομοι έρωτες- που τελειώνουν μέχρι να φτάσει το πλοίο από την Άνδρο στη Σύρο. Μικρές αποδράσεις που τις θυμάσαι για μια ζωή. Λες και τα βιβλία είναι καρτ ποστάλ από τα μέρη που αγάπησες.
Φολέγανδρος σημαίνει Ελύτης. Νύχτα στο κατάστρωμα με τη Σ. να ανταλλάζουμε στίχους, κοιτώντας τα αφρισμένα μαύρα νερά, με τα πόδια ακουμπισμένα στην κουπαστή.
«Όλα τα κυπαρίσσια δείχνουνε μεσάνυχτα Όλα τα δάχτυλα Σιωπή. Έξω από τ' ανοιχτό παράθυρο του ονείρου Σιγά σιγά ξετυλίγεται Η εξομολόγηση Και σα θωριά λοξοδρομάει προς τ' άστρα!»*
Καράβια στο Αιγαίο γεμάτα λέξεις που τις παίρνει το κύμα. Πάρος, Πάτμος, Σαντορίνη... Με βιβλία στη βαλίτσα. Ή μάλλον με μια ακόμα βαλίτσα, λίγο πιο μικρή, μόνο για τα βιβλία. Διαβάσματα σε σπίτια λευκά με μπλε παράθυρα, σε κρεβάτια χτιστά και μπαλκόνια που κρέμονται πάνω απ΄ τον γκρεμό.
«Στον Παράδεισο έχω σημαδέψει ένα νησί Απαράλλαχτο εσύ κι ένα σπίτι στη θάλασσα Με κρεβάτι μεγάλο και πόρτα μικρή. Έχω ρίξει μες στ' άπατα μια ηχώ Να κοιτάζομαι κάθε πρωί που ξυπνώ Να σε βλέπω μισή να περνάς στο νερό Και μισή να σε κλαίω μες στον Παράδεισο»**
Ύδρα σημαίνει Μαργαρίτα Καραπάνου. Υπνοβάτης. Στο μπαρ της Υδρονέτας, με μαργαρίτες λεμόνι από νωρίς το απόγευμα και βουτιές απ' τα βράχια παρέα με κάτι φίλους Ιταλούς που είχαν ορκιστεί να μη γυρίσουν πίσω στην πατρίδα τους ποτέ ξανά, μα δεν κράτησαν τον όρκο. Σαν σε όνειρο να τριγυρνάμε στα σοκάκια. Υπνοβάτες όλη νύχτα. Κι εγώ το επόμενο πρωί να κάθομαι στο καφενείο του λιμανιού για να βυθιστώ λίγο ακόμα στο παράλογο σύμπαν ενός βιβλίου που είχε γραφτεί χρόνια πριν σε κάτι τσαλακωμένα τετράδια γεμάτα μουτζούρες, ακριβώς εκεί, μπορεί και στο ίδιο τραπέζι. Το βράδυ σινεμά στο θερινό, Καζαμπλάνκα και Τζίλντα. Έρωτες παλαιάς κοπής και γρανίτες από φράουλα σε πλαστικό ποτήρι.
Κέρκυρα με Manu Chao στο mp3 και τις λίστες του High Fidelity στο αεροπλάνο. Μάνη και Καρδαμύλη με Αντόνιο Ταμπούκι και το τελευταίο βιβλίο της Μαλβίνας. Μυτιλήνη με Σύλβια Πλαθ στις σκοπιές και Mπρετ Ίστον Έλλις όταν ήμουν θαλαμοφύλακας. Να διαβάζεις τον μανιακό με τα Prada για να μην αποκοιμηθείς.
Ίσθμια, Επίδαυρος, Ναύπλιο... Κάθε εβδομάδα κι άλλο βιβλίο. Μεσημέρια γεμάτα διαβάσματα και βουτιές στο νερό, μουσικές στο iPod ή στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου, τρέχοντας στην εθνική, με ανοιχτά παράθυρα και τον αέρα να ανακατώνει τα μαλλιά. Το βράδυ, επιστρέφοντας στο σπίτι δροσερά κοκτέιλ, φαγητό με φίλους και ξενύχτι, συζητώντας κάτω από τα δέντρα, μέχρι να νυστάξεις απελπισμένα και να τυλιχτείς στα κατάλευκα δροσερά σου σεντόνια. Με μια στοίβα βιβλία στο πλάι, αδιάβαστα, που σου υπόσχονται να μην πλήξεις ποτέ. Όπως εκείνα τα αργόσυρτα μεσημέρια των παιδικών σου χρόνων, στο παλιό αγροτόσπιτο της γιαγιάς, που νόμιζες ότι ο μεσημεριανός ύπνος ήταν καταδίκη. Τότε που, ξαπλωμένος σε ένα σιδερένιο κρεβάτι κάτω από μια γέρικη μουριά, έβρισκες καταφύγιο στο διάβασμα: Ποπάυ, Λούκι Λουκ και Μίκυ Μάους. Και φυσικά Ιούλιος Βερν. Ιστορίες γι΄ αγρίους, ταξίδια-του-μαξιλαριού που σου έμαθαν από νωρίς ότι υπάρχει ένας πολύ γρήγορος και ασφαλής τρόπος να το σκας όταν σε αναγκάζουν να κάνεις πράγματα που «πρέπει». Σ' εκείνο το σπίτι των παιδικών σου χρόνων, με τα τριξίματα της ξύλινης πόρτας να σε προδίδουν, με τις ασβεστωμένες ακακίες στην αυλή και τα ματσάκια της ρίγανης και του θυμαριού κρεμασμένα στα δοκάρια της κουζίνας... Σ' εκείνο το σπίτι που έμαθες να διαβάζεις. Όχι να συλλαβίζεις, αλλά να χτίζεις γράμμα-γράμμα έναν φανταστικό κόσμο στον οποίο θα μπορείς να καταφεύγεις όταν νιώθεις ότι αυτός, ο αληθινός, χάνει λίγη από τη λάμψη του.
Υ.Γ. Φέτος έχω κρατήσει για το Πήλιο το «Νότια των συνόρων, δυτικά του ήλιου» του Χαρούκι Μουρακάμι (εκδ. Ωκεανίδα) και την «Ενοχή της αθωότητας» της Ιωάννας Μπουραζοπούλου (εκδ. Καστανιώτη). Για τη Σύρο το «Γουλφ Χολ»της Χίλαρι Μάντελ (εκδ. Πάπυρος) και τα «Γράμματα στην αδελφή του Τζένια και στην Έλγκα» του Νίκου Καββαδία (εκδ. Άγρα). Αν δεν αλλάξω βέβαια γνώμη μέχρι τότε. Γιατί παίζει και Τζέιμς Ελρόϊ (Η τριλογία του Λόιντ Χόπκνινς, εκδ. Μεταίχμιο & Άγρα), το «Πεκίνο σε κώμα» του Μα Γιαν (εκδ. Πάπυρος), το «Τόκιο έτος μηδέν» του Ντέιβιντ Πις (εκδ. Τόπος), η «Ελευθερία»του Τζόναθαν Φράνζεν (εκδ. Ωκεανίδα) αλλά και οι «Ακυβέρνητες Πολιτείες»του Στρατή Τσίρκα (εκδ. Κέδρος). Άσε που δεν έχω διαβάσει ακόμα και το «Παρίσι Μπλουζ» του Μωρίς Αττιά (εκδ. Πόλις). Εσείς, τι λέτε;
*Επτά νυχτερινά επτάστιχα ΙΙΙ, Προσανατολισμοί
**Μονόγραμμα, VII, Οδυσσέας Ελύτης (εκδ. Ίκαρος)