Lou ...Read

Είναι κάποια βιβλία που δεν θα τα ξεπεράσουμε ποτέ. Λες και έχουν αφήσει μέσα μας το αποτύπωμά τους. Οι εικόνες που έχουμε φτιάξει στο μυαλό μας διαβάζοντάς τα για πρώτη φορά ήταν τόσο δυνατές που έχουν μείνει χαραγμένες στο υποσυνείδητό μας, πλάι στις αναμνήσεις της πραγματικής μας ζωής. Όσα φανταστήκαμε διαβάζοντας, έχουν γίνει ένα πια με όσα ζήσαμε, σαν τα μπλεγμένα αποτυπώματα δυο ανθρώπων που μόλις άγγιξαν το ίδιο πράγμα.

Το Μονόγραμμα του Ελύτη, ο Υπέροχος Γκάτσμπυ του Φιτζέραλντ, ο Μαιτρ και η Μαργαρίτα, το Ναι και Η Κασσάνδρα και ο Λύκος της Καραπάνου, το Πέδρο Πάραμο του Χουάν Ρούλφο, οι ιστορίες του Μπόρχες, ο Επιζών του Πόλανικ, Τα αποσπάσματα του Ερωτικού Λόγου του Μπαρτ, τα μονόπρακτα του Τένεσι Ουίλιαμς, Η εφεύρεση του Μορέλ του Κασάρες, ο Γλάρος του Τσέχοφ, η Αθανασία και το Η ζωή είναι αλλού του Κούντερα, η Μήδεια σε μετάφραση Χειμωνά, ο Πύργος του Κάφκα, το Αμερικανικό Ταμπλόιντ του Ελρόι, το Βιβλίο της Ανησυχίας του Πεσσόα... Αυτά είναι μερικά από τα βιβλία στα οποία επιστρέφω εγώ κατά καιρούς, όπως ο δολοφόνος στον τόπο του εγκλήματος. Ανατρέχω στις σελίδες τους για διαφορετικό λόγο κάθε φορά και πάντα βρίσκω κάτι καινούριο στις λέξεις που δεν το είχα προσέξει στις προηγούμενες αναγνώσεις.

Σύμφωνα με μία έρευνα των καθηγητών Cristel Antonia Russell (American University) και Sidney J. Levy (University of Arizona and Northwestern University), η δεύτερη ανάγνωση ενός βιβλίου είναι πιο συναισθηματική. Ο αναγνώστης, που πλέον δεν αφοσιώνεται μόνο στην πλοκή, δένεται περισσότερο με το μυθιστόρημα που διαβάζει και μπαίνει πιο βαθιά στην ουσία του, αφού ανακαλύπτει πτυχές και νοήματα στα οποία δεν είχε κάνει focus την πρώτη φορά.

Γιατί όμως συμβαίνει αυτό; Γιατί επιστρέφουμε διαρκώς στα βιβλία που αγαπάμε; Τι μας ωθεί να ξαναπιάνουμε από την αρχή, ξανά και ξανά, ένα μυθιστόρημα που το ερωτευθήκαμε κεραυνοβόλα όταν το διαβάσαμε πρώτη φορά; Γιατί ανακαλύπτουμε άλλες ερμηνείες όταν ξαναδιαβάζουμε μια τόσο οικεία πια ιστορία;

Τα βιβλία είναι ζωντανοί οργανισμοί. Μεγαλώνουν μαζί μας. Και μας τροφοδοτούν πάντα, σε κάθε φάση της ζωής μας, με νέες σκέψεις, ανοίγοντας παράθυρα στο μυαλό μας και φωτίζοντας τα πιο σκοτεινά μας δωμάτια. Όπως γράφει σε ένα άρθρο της με τίτλο «The joy of re-reading», στο site της Boston Globe, η Αμερικανή συγγραφέας Joan Wickersham: «Τα βιβλία αλλάζουν γιατί αλλάζουμε εμείς. Τα μεγάλα μυθιστορήματα γίνονται ακόμα πιο σπουδαία όσο τα κατανοούμε πιο βαθιά: διαβάζοντάς τα ξανά και ξανά και γνωρίζοντας ότι δεν θα σταματήσουμε να το κάνουμε ποτέ».