Lou ...Read

Είναι η τηλεοπτική σειρά που συζητιέται πιο πολύ. Το Downton Abbey ή O Πύργος του Ντάουντον που ήδη βρίσκεται στην τρίτη σεζόν (στη ΝΕΤ προβάλλονται τα επεισόδια από τον πρώτο κύκλο κάθε Δευτέρα & Παρασκευή στις 10.05 μ.μ.) είναι ένα πραγματικά ωραίο ταξίδι στις αρχές του περασμένου αιώνα. Μέσα από τη ζωή των ηρώων, στα σαλόνια και τα υπόγεια του πύργου του Ντάουντον, καταγράφονται οι πιο σημαντικές κοινωνικές αλλαγές της εποχής: Η παρακμή της αριστοκρατίας και η άνοδος της αστικής τάξης. Ο φεμινισμός. Οι αγώνες του εργατικού κινήματος. Αλλά και οι πολιτικές εξελίξεις που οδήγησαν στον Ά Παγκόσμιο Πόλεμο.

Βρισκόμαστε στο 1912. Η σειρά ξεκινά με την είδηση για το ναυάγιο του Τιτανικού. Στο πλοίο επέβαινε ο κληρονόμος του τίτλου «Κόμης του Γκράνθαμ» και του πύργου του Downton στον οποίο ζει ο σημερινός κόμης Ρόμπερτ Κρόλεϊ με τη σύζυγό του Κόρα. Οι τρεις κόρες τους δεν μπορούν βάσει του νόμου να κληρονομήσουν τον τίτλο. Έτσι ένας μακρινός ξάδερφος, ο δικηγόρος Μάθιου Κρόλεϊ, έρχεται στον πύργο για να διεκδικήσει εκείνος την περιουσία της οικογένειας.

Το Downton Abbey μας ανοίγει την όρεξη για ιστορίες που διαδραματίζονται σε πύργους στην αγγλική εξοχή. Για ίντριγκες, συνωμοσίες, διαξιφισμούς, έρωτες, πάθη και μίση ανάμεσα σε αυστηρούς μπάτλερς, στρυφνές οικονόμους, σνομπ λόρδους και κυρίες με φορέματα εποχής που πίνουν το τσάι τους σε δωμάτια με μπαρόκ διακόσμηση.

Όταν τελειώνει ένα επεισόδιο, θέλω κι άλλες τέτοιες ιστορίες: Θέλω σαλόνια με μπερζέρες πλάι σε επιβλητικά μαρμάρινα τζάκια, γιγαντιαίες ταπισερί στους τοίχους, πορτραίτα σε κορνίζες με χρυσοποίκιλτα σκαλίσματα, αγάλματα και βιτρό παράθυρα στην ξυλόγλυπτη σκάλα. Βιβλιοθήκες με μυστικά περάσματα, φορτωμένες με δερματόδετους τόμους και σπάνιες, συλλεκτικές εκδόσεις, αυθεντικά έργα τέχνης, πορσελάνες, ασημικά... Έρωτες σε κρεβάτια με ουρανό, κορίτσια που απογοητευμένα περνούν τη μέρα τους στη σιωπή, ξαπλωμένα σε βελούδινα ανάκλιντρα. Καμαριέρες που κρυφακούν τα πάντα. Σοφίτες με στενούς, σκοτεινούς διαδρόμους που χρησιμοποιούνται για να ζουν οι υπηρέτες. Υπόγεια με κελάρια γεμάτα σπάνια κρασιά και μαλτ ουίσκι, τεράστιες κουζίνες όπου ετοιμάζονται σαν ιεροτελεστία τα γεύματα και τα δείπνα. Θέλω υπηρέτες που ανταγωνίζονται μεταξύ τους και βγάζουν δηλητηριώδη χολή πίσω από κλειστές πόρτες για τους ανθρώπους που φροντίζουν. Θέλω φλεγματικές κυρίες σαν τη δούκισσα του Γκράνθαμ Βάιολετ Κρόλεϊ που υποδύεται η Μάγκι Σμιθ, οι οποίες πιάνουν με απίστευτη λεπτότητα τα πορσελάνινα φλιτζάνια του καφέ αλλά εκτοξεύουν με ευκολία φαρμακερές ατάκες που σκοτώνουν. Θέλω αγένειες ντυμένες με ρούχα εποχής και κρυμμένα πάθη σε σφιχτούς κορσέδες.

Ο δημιουργός της σειράς Τζούλιαν Φέλοους αποκάλυψε ότι εμπνεύστηκε το σενάριο διαβάζοντας το βιβλίο «Below Stairs» της Μάργκαρετ Πάουελ (στο οποίο έχει βασιστεί και η τηλεοπτική σειρά του 1971 Upstairs, Downstairs από το BBC). Πρόκειται για την αληθινή ιστορία μιας δυναμικής γυναίκας που εργαζόταν το 1920 σαν υπηρέτρια σε έναν παρόμοιο πύργο με αυτόν του Ντάουντον. Η Μάργκαρετ Πάουελ, μια βοηθός μαγείρισσας καταδικασμένη να ζήσει για πάντα στα υπόγεια υπηρετώντας τους άλλους, πάλεψε με μοναδικό εφόδιο τα όνειρά της για να ξεφύγει από τη μοίρα της.

Για τους φανατικούς του Downton Abbey υπάρχει ένας πλήρης οδηγός (The World of Downton Abbey) που έχει γράψει η ανιψιά του Φέλοους, η Τζέσικα, με όλα όσα πρέπει να ξέρει κανείς για τη σειρά. Παράλληλα κυκλοφορεί και ένα βιβλίο με τίτλο «Lady Almina and the Real Downton Abbey» που αφηγείται την ιστορία του κτήματος και του αληθινού πύργου (Highclere Castle) στον οποίο γίνονται τα γυρίσματα.

Εκτός από αυτά τα βιβλία, υπάρχουν πολλά μυθιστορήματα που έχουν συγγένεια με το Downton Abbey. Άλλα περισσότερο, άλλα λιγότερο. Κάποια από αυτά αφηγούνται ιστορίες παρόμοιες με εκείνες που βλέπουμε στη σειρά και κάποια άλλα περιγράφουν με εξαιρετικές λεπτομέρειες το κοινωνικο-ιστορικό πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε ο Φέλοους. Από τη λίστα δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα πιο κλασικά: Τα μυθιστορήματα της Τζέιν Όστεν «Περηφάνια και προκατάληψη», «Λογική και ευαισθησία», «Το Αββαείο του Νορθάνγκερ», «Έμμα» (όλα εκδ. Σμίλη). Τα βιβλία «Ζοφερός Οίκος» (εκδ. Gutenberg) και «H μικρή Ντόρριτ» (εκδ. Μίνωας) του Τσαρλς Ντίκενς. Τα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» της Έμιλι Μπροντέ (εκδ. Άγρα). Η «Τζέιν Έιρ» της Σαρλότ Μπροντέ (εκδ. Ζαχαρόπουλος Σ.Ι.). Αλλά και το αριστούργημα του Χένρι Τζέιμς, «Το στρίψιμο της βίδας» (εκδ. Άγρα).

Παράλληλα μεγάλο ενδιαφέρον έχουν και οι πιο σύγχρονες ιστορίες που διαδραματίζονται μερικές δεκαετίες μετά από αυτήν του Downton Abbey, σε αντίστοιχους πύργους με εκατοντάδες δωμάτια, παλιές ξύλινες σκάλες και κατάφυτους κήπους στην αγγλική εξοχή: Η «Ρεβέκκα» της Δάφνης Ντι Μωριέ με τις εξαιρετικής ομορφιάς περιγραφές του επιβλητικού Μάντερλεϊ (εκδ. Καστανιώτη). Ένα υπέροχο βιβλίο γεμάτο αγωνία και ανατροπές. Τα «Απομεινάρια μιας μέρας» του Καζούο Ισιγκούρο, στο οποίο ο Ιάπωνας συγγραφέας εξιστορεί τις αναμνήσεις ενός ηλικιωμένου μπάτλερ από τη θητεία του στον πύργο του λόρδου Nτάρλινγκτον. Το ατμοσφαιρικό και τρομακτικό μυθιστόρημα «Ανήλικος επισκέπτης» της Σάρα Ουότερς που μας μεταφέρει σε μια ετοιμόρροπη έπαυλη της αγγλικής υπαίθρου, στην οποία ζει η οικογένεια Έιρς με απόλυτη παρακμή ανάμεσα στα φαντάσματα του ένδοξου παρελθόντος της (εκδ. Καστανιώτη). Αλλά και τα περισσότερα βιβλία της Π.Ντ. Τζέιμς, τα οποία είναι γεμάτα με εικόνες από τέτοια κτίσματα: σαλόνια με αναμμένα τζάκια μέσα στο καταχείμωνο, τραπεζαρίες στρωμένες στην εντέλεια, συζητήσεις σε βιβλιοθήκες γεμάτες κλασικά βιβλία και μυστικά. Πιο χαρακτηριστικό είναι το «Θάνατος σε ιδιωτική κλινική» (εκδ. Καστανιώτη) στο οποίο η ηλικιωμένη συγγραφέας βάζει τον ταξίαρχο Νταλγκλίς να λύσει το μυστήριο της δολοφονίας μιας διάσημης δημοσιογράφου, σε έναν πύργο της εποχής των Τυδώρ που πλέον έχει μετατραπεί σε ιδιωτική κλινική αισθητικών επεμβάσεων για πλούσιες κυρίες της σημερινής Αγγλίας. Οι περιγραφές του πύργου και του τοπίου γύρω από αυτόν σε μαγεύουν και σε πολλές περιπτώσεις κλέβουν την παράσταση κι από τον ίδιο τον αστυνομικό γρίφο.

Τέλος, ο ίδιος ο Τζούλιαν Φέλοους, ο οποίος έχει βραβευθεί με Όσκαρ για το σενάριο της ταινίας «Έγκλημα στο Γκόσφορντ Παρκ», έχει γράψει και ένα μυθιστόρημα με τίτλο «Snobs» (εκδ. Φερενίκη). Μια κωμωδία στην μεταθατσερική Αγγλία που σατιρίζει τη βρετανική αριστοκρατία, η οποία προσπαθεί μετά κόπων και βασάνων πλέον να συντηρήσει τους παλιούς οικογενειακούς πύργους και να διατηρήσει λίγη από την αίγλη των προγόνων της.

Τις τελευταίες δυο ημέρες βλέπω non stop τον 6ο κύκλο του Dexter και αμέσως μετά θα περάσω στα πρώτα επεισόδια της έβδομης και τελευταίας σεζόν. Είχα κρατήσει σκοπίμως ολόκληρο τον κύκλο μέχρι να αρχίσει ο νέος, για να μην με φάει η μαύρη αγωνία. Έτσι αυτό το weekend ακονίζω τα μαχαίρια μου! Καναπές, ουίσκι με δύο παγάκια και αίμα παντού. Μέχρι τις 6 το πρωί δεν μπορούσα να ξεκολλήσω.

Οι φανατικοί της αστυνομικής λογοτεχνίας δεν μασάμε με μερικά διαμελισμένα πτώματα, είμαστε μαθημένοι. Ας είναι καλά ο Ίαν Ράνκιν, ο Χένινγκ Μάνκελ, ο Στιγκ Λάρσον, ο Τζο Νέσμπο, ο Άρνε Νταλ, η Ρουθ Ρέντελ και οι υπόλοιποι γκουρού της λογοτεχνίας που μας έχουν εκπαιδεύσει να διαβάζουμε για πετσοκομμένα πτώματα τύπου ζουλιέν και να κοιμόμαστε μετά σαν μωρά. Είμαστε αναίσθητοι; Τρώμε πίτσα και βλέπουμε το σπλάτερ σαν να παρακολουθούμε καρτούν.

Μπορώ με σιγουριά να σας πω πως ο έκτος κύκλος είναι ο καλύτερος. Αποκαλυπτικός. (Κυριολεκτικά). Ο Dexter βρίσκεται μπλεγμένος σε μια ιστορία με δύο παρανοϊκούς που πιστεύουν πως έχει αρχίσει να ξεκουρδίζεται ο κόσμος και ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τη συντέλεια. Έτσι, οι δρόμοι του Μαϊάμι γεμίζουν με πόρνες της Βαβυλώνας και καβαλάρηδες της Αποκάλυψης.

Βλέποντας τη σειρά και διαβάζοντας στα φόρουμς των φανατικών του Dexter ότι ο έβδομος κύκλος είναι ο τελευταίος, με πιάνει απόγνωση. Γιατί σε αυτόν τον άδικο κόσμο τα καλά πράγματα να τελειώνουν, ενώ η Τόλμη & Γοητεία να κρατάει για πάντα; Τι είδους συνωμοσία είναι αυτή που εξυφαίνεται πίσω από την πλάτη μας;

Μία φίλη, μετά από σχετική κλάψα, μου είπε να μην σκάω, ακόμα κι αν τελειώσει η σειρά έχουμε τα βιβλία στα οποία βασίζεται. Λάθος. Από τα μυθιστορήματα του Τζεφ Λίντσεϊ, το μόνο που αξίζει είναι η ιδέα. Αλλά μέχρι εκεί. Έχω ξεκοκαλίσει τα τρία πρώτα (τα δύο κυκλοφορούν στα ελληνικά από τις εκδόσεις Anubis) και κόντεψα να χαρακωθώ από την πλήξη με τα μαχαίρια του Dexter. Πιο κακογραμμένο πράγμα δεν έχω διαβάσει. Νόμιζα πως έφταιγε η μετάφραση (που έφταιγε κι αυτή), αλλά και στο πρωτότυπο τα πράγματα δεν ήταν καλύτερα. Η αλήθεια δυστυχώς πονάει: Ο μπαμπάς του Dexter είναι ένας φλύαρος τύπος που δεν ξέρει πότε ακριβώς είναι η σωστή στιγμή να βάλει τελεία. Έτσι τα ορφανά του πιο αξιαγάπητου μακελάρη θα μείνουμε σε λίγους μήνες με το μαχαίρι στο χέρι. :-(

Y.Γ.1: Η εικονογράφηση είναι έργο του Noma Bar. Για περισσότερες πληροφορίες κάντε κλικ εδώ. 

Υ.Γ.2: Όποιος ανακαλύψει πρώτος νέα εθιστική σειρά να μας ενημερώσει. Εκ της διαχερίσεως.  

Στις 25 Μαρτίου αρχίζει ο 5ος κύκλος της τηλεοπτικής σειράς Mad Men. Μετράω αντίστροφα. Οι περιπέτειες του Ντoν Ντρέιπερ στη Νέα Υόρκη των '60s, είναι γεμάτες με όσα αγαπώ: Μπριγιαντίνη, καπέλα, λουστραρισμένα παπούτσια, κοκτέιλ, ψυγεία σε παστέλ χρώματα, αυτοκίνητα με καμπύλες, γραφομηχανές, γραβάτες και κοκάλινα μαύρα γυαλιά. Αλλά και με όσα απεχθάνομαι από αυτή τη δεκαετία: Ρατσισμό, κυνισμό, συγκαλυμμένη βία, βαθιά υστερία, ανταγωνισμό, υποκρισία.

Οι ήρωες ζουν στον παραλογισμό της διαφήμισης. Εκεί όπου χτίζεται το θηρίο του άγριου καπιταλισμού και της υπερκατανάλωσης που θα εξαπλωθεί, θα εδραιωθεί και θα γιγαντωθεί τις επόμενες πέντε δεκαετίες.

Βλέποντας τον 3ο και 4ο κύκλο τον τελευταίο μήνα, μου άνοιξε ξανά η όρεξη για Τζέιμς Ελρόι. Έτσι ξανάπιασα την τριλογία Underworld USA (Αμερικανικό Ταμπλόιντ, Αμερικανικό ταξίδι θανάτου, Το αίμα δεν σταματά ποτέ, και τα τρία από τις εκδόσεις Άγρα). Πρόκειται για μία κάθοδο στον υπόκοσμο της Αμερικής: εκεί όπου το FBI του Χούβερ, η μαφία, η CIA, o Χάουαρντ Χιουζ, οι Κένεντι και οι βρομιές του Χόλιγουντ μπλέκονται σε ένα άρρωστο γαϊτανάκι. Ένα βίαιο ταξίδι που αποκαλύπτει τον εφιάλτη που κρύβεται καλά πίσω από τη λάμψη του αμερικανικού ονείρου. Είχα διαβάσει το 2006 το «Αμερικανικό ταμπλόιντ», αλλά όχι τα δύο ογκώδη βιβλία που ακολούθησαν. Έτσι πριν πιάσω το «Αμερικανικό ταξίδι θανάτου», άρχισα να ξεφυλλίζω ξανά το ταμπλόιντ για να φρεσκάρω τη μνήμη μου. Κόλλησα και το πήρα απ' την αρχή.

Tα '60s (όπως και τα '50s) μου ασκούν μεγάλη έλξη: Έχω λατρέψει οποιαδήποτε ταινία ή βιβλίο που διαδραματίζεται σε αυτή την εποχή. Από το A Single Man του Ίσεργουντ και Το Μεγάλο πουθενά του Ελρόι μέχρι τον Συμβιβασμό του Ελία Καζάν και το Mad Men.

Διαβάζοντας παράλληλα την τριλογία του Ελρόι και βλέποντας Mad Men (αλλά και την πρόσφατη ταινία J.Edgar, για τη ζωή του ιδρυτή του FBI Tζ. Έντγκαρ Χούβερ) έχεις όλη την εικόνα: Από την κορυφή του ουρανοξύστη μέχρι τα πιο σκοτεινά υπόγεια της Αμερικής. Κι από την μπριγιαντίνη στις αίθουσες συσκέψεων του Μανχάταν και του Χόλιγουντ μέχρι τα ματωμένα χέρια στα παρακμιακά στενά της Νέας Υόρκης, του Μαϊάμι και της Ουάσινγκτον.

Το teaser trailer του 5ου κύκλου του Mad Men

To trailer της ταινίας J.Edgar 

Y.Γ. Οι αφίσες, οι φωτό, η εικονογράφηση είναι όλα από το Pinterest.