Είχα 20 χρόνια να πάω σε
δανειστική βιβλιοθήκη. Από την εφηβεία
μου. Τότε είχαμε ακόμα καρτέλες, στις
οποίες χειρόγραφα σημειώναμε τα βιβλία
που παίρναμε. Έως τρία μυθιστορήματα,
θεατρικά ή ποιητικές συλλογές για 14
ημέρες.
Έτσι διάβασα τα
περισσότερα ποιήματα του Ελύτη, του
Καβάφη, τα βιβλία του Κάφκα, τα έργα του
Ίψεν ή του Τένεσι Ουίλιαμς. Βιβλία
χιλιοδιαβασμένα, με ταλαιπωρημένη ράχη,
βιβλία ευτυχισμένα που πήγαιναν κι
έρχονταν από σπίτι σε σπίτι. Πόσοι
άνθρωποι να ταξίδεψαν άραγε πριν από
μένα με το Μονόγραμμα σ' εκείνο το σπίτι
στη θάλασσα; Και πόσοι έχουν ερωτευθεί
το ίδιο αντίτυπο μετά από μένα;
Η δανειστική βιβλιοθήκη
με έμαθε να μοιράζομαι. Στην πράξη. Να
καταλάβω πως ό,τι αξίζει το θυμάσαι για
χρόνια και είναι πολύ πιο σημαντικό από
οτιδήποτε κατέχεις μα έχεις ξεχάσει. Η
βιβλιοαποθήκη μου είναι γεμάτη με
σύγχρονα μυθιστορήματα που με έκαναν
να περάσω καλά, μα δεν θυμάμαι ούτε λέξη
από αυτά. Μια αμυδρή εντύπωση ευχαρίστησης.
Στη μνήμη μου όμως κουβαλάω ολόκληρες
φράσεις από σπουδαία βιβλία -σπουδαία
γιατί με πήγαν ένα βήμα μπροστά- που δεν
ήταν ποτέ δικά μου. Τουλάχιστον όχι με
τον τρόπο που έχουμε μάθει να ορίζουμε
την ιδιοκτησία.
Πολλά από τα βιβλία που
διάβασα σε δημοτικές βιβλιοθήκες και
τα αγάπησα, αργότερα τα αγόρασα. Άλλα
τα διάβασα ξανά, άλλα έχουν μείνει να
σκονίζονται σε κάποιο ράφι. Είχε έρθει
πια η εποχή που απαξιώθηκε το να
μοιράζεσαι, έπρεπε να κατέχεις. Να
«κατέχεις» κι ας ήταν όλα γύρω σου επί
της ουσίας δανεικά.
Η δανειστική βιβλιοθήκη
στην οποία πήγαινα όταν ήμουν 15 χρόνων
δεν υπάρχει πια. Απ' όσο γνωρίζω δεν
είναι η μόνη στην οποία μπήκε λουκέτο.
Δεν ξέρω αν μπορώ να διαβάζω πια δανεικά
βιβλία, με deadline, δεν με βολεύει πολύ. Δεν
έχω το χρόνο ούτε να πηγαίνω με την
ησυχία μου να διαλέξω τι θα διαβάσω ούτε
θα είμαι συνεπής να τα επιστρέψω στην
ώρα τους πίσω. Δεν έχει όμως σημασία,
γιατί κάποτε μπορούσα και ίσως κάποια
στιγμή να μπορώ ξανά. Ή μάλλον κάποια
στιγμή ίσως να μην μπορώ να διαβάζω αν
δεν υπάρχει αυτή η κοινωνική παροχή.
Έχω πολλούς φίλους που αδυνατούν πια
να αγοράσουν βιβλία.
Γιατί όμως να μπει
λουκέτο σε μία δανειστική βιβλιοθήκη
αν μπορεί να λειτουργήσει με εθελοντές;
Αν μπορεί να τροφοδοτηθεί με τίτλους
από αναγνώστες, εκδοτικούς οίκους,
οργανισμούς κ.α.; Γιατί να κλείσει κάτι
όταν μπορούν οι ίδιοι οι πολίτες να το
αυτοδιαχειριστούν χωρίς καμία συνδρομή
από το ανάπηρο πια κράτος;