Lou ...Read

Στις 25 Μαρτίου αρχίζει ο 5ος κύκλος της τηλεοπτικής σειράς Mad Men. Μετράω αντίστροφα. Οι περιπέτειες του Ντoν Ντρέιπερ στη Νέα Υόρκη των '60s, είναι γεμάτες με όσα αγαπώ: Μπριγιαντίνη, καπέλα, λουστραρισμένα παπούτσια, κοκτέιλ, ψυγεία σε παστέλ χρώματα, αυτοκίνητα με καμπύλες, γραφομηχανές, γραβάτες και κοκάλινα μαύρα γυαλιά. Αλλά και με όσα απεχθάνομαι από αυτή τη δεκαετία: Ρατσισμό, κυνισμό, συγκαλυμμένη βία, βαθιά υστερία, ανταγωνισμό, υποκρισία.

Οι ήρωες ζουν στον παραλογισμό της διαφήμισης. Εκεί όπου χτίζεται το θηρίο του άγριου καπιταλισμού και της υπερκατανάλωσης που θα εξαπλωθεί, θα εδραιωθεί και θα γιγαντωθεί τις επόμενες πέντε δεκαετίες.

Βλέποντας τον 3ο και 4ο κύκλο τον τελευταίο μήνα, μου άνοιξε ξανά η όρεξη για Τζέιμς Ελρόι. Έτσι ξανάπιασα την τριλογία Underworld USA (Αμερικανικό Ταμπλόιντ, Αμερικανικό ταξίδι θανάτου, Το αίμα δεν σταματά ποτέ, και τα τρία από τις εκδόσεις Άγρα). Πρόκειται για μία κάθοδο στον υπόκοσμο της Αμερικής: εκεί όπου το FBI του Χούβερ, η μαφία, η CIA, o Χάουαρντ Χιουζ, οι Κένεντι και οι βρομιές του Χόλιγουντ μπλέκονται σε ένα άρρωστο γαϊτανάκι. Ένα βίαιο ταξίδι που αποκαλύπτει τον εφιάλτη που κρύβεται καλά πίσω από τη λάμψη του αμερικανικού ονείρου. Είχα διαβάσει το 2006 το «Αμερικανικό ταμπλόιντ», αλλά όχι τα δύο ογκώδη βιβλία που ακολούθησαν. Έτσι πριν πιάσω το «Αμερικανικό ταξίδι θανάτου», άρχισα να ξεφυλλίζω ξανά το ταμπλόιντ για να φρεσκάρω τη μνήμη μου. Κόλλησα και το πήρα απ' την αρχή.

Tα '60s (όπως και τα '50s) μου ασκούν μεγάλη έλξη: Έχω λατρέψει οποιαδήποτε ταινία ή βιβλίο που διαδραματίζεται σε αυτή την εποχή. Από το A Single Man του Ίσεργουντ και Το Μεγάλο πουθενά του Ελρόι μέχρι τον Συμβιβασμό του Ελία Καζάν και το Mad Men.

Διαβάζοντας παράλληλα την τριλογία του Ελρόι και βλέποντας Mad Men (αλλά και την πρόσφατη ταινία J.Edgar, για τη ζωή του ιδρυτή του FBI Tζ. Έντγκαρ Χούβερ) έχεις όλη την εικόνα: Από την κορυφή του ουρανοξύστη μέχρι τα πιο σκοτεινά υπόγεια της Αμερικής. Κι από την μπριγιαντίνη στις αίθουσες συσκέψεων του Μανχάταν και του Χόλιγουντ μέχρι τα ματωμένα χέρια στα παρακμιακά στενά της Νέας Υόρκης, του Μαϊάμι και της Ουάσινγκτον.

Το teaser trailer του 5ου κύκλου του Mad Men

To trailer της ταινίας J.Edgar 

Y.Γ. Οι αφίσες, οι φωτό, η εικονογράφηση είναι όλα από το Pinterest.  

Υ.Γ. Για μπες λίγο στη ντουζιέρα να δω κάτι...

Έχετε αναρωτηθεί ποτέ γιατί επιλέγουμε να διαβάσουμε ένα συγκεκριμένο βιβλίο; Γιατί αφήνουμε κάποιο στη μέση και μετά από καιρό το ξαναπιάνουμε ενθουσιασμένοι; Τι μας οδηγεί στο να διαβάζουμε; Και τι συμβαίνει στο μυαλό μας όταν το κάνουμε;

Οι βιβλιόφιλοι το ονομάζουμε απόλαυση, οι επιστήμονες έχουν καταλήξει ότι είναι ανάγκη. Σύμφωνα με την υποψήφια διδάκτορα νευροβιολογίας του πανεπιστημίου της Μασαχουσέτης Λίβια Μπλακμπουρν, ο άνθρωπος διαβάζει ακριβώς για τον ίδιο λόγο που μιλάει: Η ανάγκη της επικοινωνίας, της έκφρασης και της γνώσης είναι το κλειδί. Στο βιβλίο της «From Words to Brain (Can neuroscience teach you to be a better writer?)» περιγράφει τα πειράματα και εξηγεί αναλυτικά τα συμπεράσματα στα οποία έχει οδηγηθεί σκανάροντας τους εγκεφάλους ανθρώπων που διάβαζαν το ίδιο βιβλίο. Τι συμβαίνει λοιπόν στο μυαλό μας όταν ανοίγουμε ένα μυθιστόρημα και αφηνόμαστε φράση φράση να αποδράσουμε στη φαντασία; Ο εγκέφαλος γεμίζει χρώματα και φως καθώς οι πληροφορίες ταξιδεύουν από τους νευρώνες μας και μεταφέρονται σε όλο μας το σώμα, μέχρι το τελευταίο μας κύτταρο;

Σύμφωνα με την Μπλακμπουρν για να καταλάβουμε τις διανοητικές διεργασίες που ενεργοποιεί η ανάγνωση, πρέπει να φανταστούμε τον εγκέφαλο σαν μια τεράστια μηχανή αναζήτησης που ψάχνει νοήματα και εικόνες οι οποίες ταιριάζουν σε μια λέξη-κλειδί. Με το που διαβάζουμε μια πρόταση, πέρα από αυτό που ξεκάθαρα λέει το κείμενο, το μυαλό μας αρχίζει να χτίζει πάνω σε αυτήν κι άλλες εικόνες. Ανασύρει από το υποσυνείδητο όχι μόνο τα λογικά μηνύματα αλλά και όλα όσα έχουν αποθηκευτεί πλάι σε αυτή τη λέξη ή στο νόημά της. Έτσι, αναμνήσεις, εντυπώσεις, συναισθήματα, λόγια, πράξεις που είτε συνέβησαν είτε τις έχουμε φανταστεί, ενεργοποιούνται χτίζοντας έναν ολόκληρο κόσμο σαν αυτούς που έδειχνε η ταινία Inception. Κόσμους σουρεαλιστικούς, βαθιά ονειρικούς που μας βοηθούν να αποδράσουμε από την πραγματικότητα. Κόσμους που είναι μόνο δικοί μας. Γι' αυτό ακριβώς ένα βιβλίο δεν λέει ποτέ τα ίδια πράγματα σε δύο ανθρώπους που το διαβάζουν ταυτόχρονα. Και γι' αυτό ακριβώς ένα μυθιστόρημα που για κάποιον είναι αριστούργημα για κάποιον άλλον είναι ένα ακόμα μισοτελειωμένο βιβλίο σε ένα ράφι.

Γιατί όμως έχουμε την ανάγκη να διαβάζουμε; Πέρα από την ηδονή που μας προσφέρουν τα ταξίδια του μυαλού, λατρεύουμε τα βιβλία γιατί είμαστε κοινωνικά όντα. Διαβάζουμε γιατί έχουμε ανάγκη να ζούμε παρέα με τους άλλους ανθρώπους. Κατά τη συγγραφέα-ερευνήτρια, οι πληροφορίες που παίρνουμε διαβάζοντας, είναι πολλές φορές πολύ πιο λεπτομερείς από τις πληροφορίες που μπορούμε να θυμηθούμε όταν έχουμε ζήσει οι ίδιοι μία κατάσταση. Το μυαλό αναλύει -τουλάχιστον συνειδητά- πιο γρήγορα πράγματα που μας έχουν διηγηθεί από εκείνα που έχουμε βιώσει. Και σ' αυτό ακριβώς κρύβεται η τρίτη απάντηση στην ερώτηση γιατί διαβάζουμε: Τα βιβλία όπως και οι συνομιλίες με άλλους ανθρώπους μας βοηθούν να κατανοήσουμε περισσότερο τη ζωή και τη φύση μας. Ρίχνουν φως σε πτυχές που δεν είχαμε φανταστεί και πολλές φορές φανερώνουν αλήθειες που κρύβονταν κάτω από τη μύτη μας, αλλά τις οποίες αδυνατούσαμε να δούμε ξεκάθαρα.

Δεν ξέρω για εσάς αλλά εγώ διαβάζοντας θέλω να φαντάζομαι ότι ο εγκέφαλός μου γεμίζει με χρώματα. Σα να διαλύεις με ένα πινέλο στο χαρτί μια σταγόνα νερομπογιάς...

Η ζωή είναι πιο ωραία όταν τη βλέπεις σαν κόμικ. Από εκείνα τα ατμοσφαιρικά που θυμίζουν το V for Vendetta ή το Sin City. Στο μυαλό μου όσα ονειρεύομαι γίνονται μολυβιές σε λευκό χαρτί. Εικόνες και λέξεις. Γράμματα που χορεύουν μέχρι να γίνουν νοήματα. Και σχήματα που ενώνονται για να διηγηθούν μια ιστορία.

Πολλές φορές τα βιβλία που διαβάζω και μου αρέσουν πολύ προσπαθώ να τα σκιτσάρω στο μυαλό μου. Να τα φανταστώ σαν graphic novels. Τη Λολίτα του Ναμπόκοφ (εκδ. Ερατώ) την έχω ονειρευτεί σαν pin-up, με πουά καπέλο, πλάι σε ροζ ψυγεία με 50s καμπύλες. Ή την Έστερ της Σύλβια Πλαθ, στο υπέροχο μυθιστόρημά της «Ο Γυάλινος Κώδων» (εκδ. Αίολος), τη φέρνω στο νου σαν μουτζούρα σε ασπρόμαυρο χαρτί, στα γραφεία της Vogue, να πληκτρολογεί βαρετά κείμενα σε μια κίτρινη γραφομηχανή ή να ξυπνά το πρωί και να ανοίγει την ντουλάπα κοιτάζοντας αμήχανη «όλα εκείνα τα ακριβά κι άβολα ρούχα που κρέμονταν άμορφα σαν ψάρια» απ' τις κρεμάστρες.

Η Λίσμπετ Σαλάντερ από «Το κορίτσι με το τατουάζ» (εκδ. Ψυχογιός), ήταν η καλύτερή μου. Τη φανταζόμουν σαν γιαπωνέζικο μάνγκα στην καρδιά της Σουηδίας, με piercing στα ματωμένα χείλη και ένα δράκο να τυλίγεται στον αριστερό της ώμο. Με μαλλιά κομμένα συμμετρικά, τέλεια γεωμετρία, και τεράστια μάτια σαν μαύρες γυάλινες μπίλιες που σπάνε απ' το θυμό. Τη ονειρεύτηκα να πηδάει από ταράτσες εγκαταλελειμμένων κτιρίων, να προσγειώνεται αριστοτεχνικά στα δυο της πόδια σε δρομάκια γεμάτα λασπόνερα, σαν τον εκδικητή του V. Το βιβλίο βοηθούσε, για να πάει το μυαλό και πέρα από όλα αυτά που περιέγραφε ο Λάρσον. Είχε όλα όσα πρέπει να έχει ένα δυνατό αστυνομικό θρίλερ: γρήγορη πλοκή, συνεχείς ανατροπές, πολιτικό μήνυμα και ήρωες που ξεχωρίζουν. Ειδικά η Λίσμπετ ήταν λες και είχε βγει από τις σελίδες ενός κόμικ. Το κυνικό απροσάρμοστο κορίτσι με το macbook που γίνεται τιμωρός. Την ερωτεύτηκα τόσο που ήθελα λίγο ακόμα Λίσμπετ στο βιβλίο. Για την ακρίβεια ήθελα μόνο τη Λίσμπετ. Γι' αυτό χάρηκα πολύ όταν τα περασμένα Χριστούγεννα διάβασα στην Guardian ότι η τριλογία του Λάρσον θα εικονογραφηθεί στο χαρτί, σε ένα κόμικ που θα κάνει περισσότερο focus στο παράξενο αυτό κορίτσι απ' ό,τι το μυθιστόρημα. «Η Λίζμπετ Σαλάντερ είναι απλά ένας υπέροχος χαρακτήρας. Αυτή αποτελεί τον πυρήνα για μένα. Ωστόσο έχει επιβιώσει από σεξουαλική κακοποίηση και πιστεύω ότι ο Λάρσον δεν είχε συνειδητοποιήσει πόσο τρομακτική φαίνεται τις περισσότερες φορές. Αυτά ακριβώς τα στοιχεία θέλω να τα επισημάνω», αναφέρει η συγγραφέας Denise Mina η οποία μαζί με τον illustrator Andrea Mutti (εκδ. Vertigo), θα παραδώσουν μέσα στο Μάρτιο τον πρώτο τόμο του graphic novel (για να κυκλοφορήσει το φθινόπωρο). Ανυπομονώ.  

Υ.Γ. Η προπώληση έχει ήδη αρχίσει στο Amazon. Για να το παραγγείλετε κάντε κλικ εδώ. 

Δέκα σπιτάκια σε μια αυλή της παλιάς Αθήνας. Δέκα blogs με ημερολογιακό χαρακτήρα. Στιγμές από έναν κόσμο αυστηρά προσωπικό: Ταράτσες με πολύχρωμες ριγέ σεζ λονγκ που τις παίρνει ο αέρας. Κόκκινοι λεκέδες από ρόδι στο τραπέζι. Μισοτελειωμένα πλεκτά. Πάθη ανολοκλήρωτα άρα απεγνωσμένα για πάντα. Βιβλία, άνθρωποι και ιστορίες. Δρόμοι στο φως και μυστικά στη σκιά. Γυμνά σώματα. Διαδρομές. Χάρτες που σε οδηγούν πίσω στη ζωή. Σε μια Αθήνα που φλερτάρει ηλεκτρονικά και απολαμβάνει ηδονικά τις πιο μικρές στιγμές της...

Αυτό το μήνα το blog μου έχει την τύχη να συμμετέχει με 9 ακόμα ιστολόγια (aufrais, Constantinarium, juniperswing, Life in Athens {της έχω ιδιαίτερη αδυναμία}, Miss Athènes, naked under the blankets, ni | ko, Ritsa Blue, Τζελαφλόρα) στην έκθεση Blog Diaries στο ίδρυμα TAF στο Μοναστηράκι.

Την επιμέλεια της έκθεσης έχουν κάνει η Ιφιγένεια Παπαμικρουλέα και η Σοφία Μπαχταλιά. Τις ευχαριστώ θερμά και τις δύο. 

Η έκθεση Blog Diaries θα διαρκέσει έως τις 15 Μαρτίου 2012.