Η συνταγή

Υλικά: Μία αιμοσταγής νεοφιλελεύθερη που οργανώνει γενοκτονίες μεταλλαγμένων κοτόπουλων. Ένας ηδονοβλεψίας τραπεζίτης, ο οποίος χρηματοδοτεί ταινίες για να μπορεί να παρακολουθεί κρυφά στα γυρίσματα τις ερωτικές σκηνές των νεαρών σταρ. Μία εκκεντρική γριά που διαβάζει πλάι στο τζάκι εξειδικευμένα περιοδικά για πολεμικά αεροσκάφη. Δημοσιογράφοι οι οποίοι λειτουργούν σαν τρολ για να αποπροσανατολίζουν την κοινή γνώμη με προκλητικά άρθρα. Ένας πολιτικός-αρπακτικό που λατρεύει τη Θάτσερ στους κόλπους των Εργατικών. Βρετανοί αριστοκράτες που κάνουν μπίζνες με τον Σαντάμ Χουσεΐν, πουλώντας του όπλα και εξοπλισμό για εργοστάσια πυρηνικής ενέργειας. Εικόνες από το ταπεινωμένο Λονδίνο στα χρόνια του θατσερισμού. Ένας αλκοολικός μπάτλερ σε ένα στοιχειωμένο αρχοντικό, μια ντουζίνα χοιρινά-κανίβαλοι (κυριολεκτικά και μεταφορικά), κι ένας συγγραφέας ο οποίος προσπαθεί να γράψει το χρονικό της πιο διεστραμμένης οικογένειας που έχει ροκανίσει ποτέ το δημόσιο πλούτο της Αγγλίας.

Εκτέλεση: Αναμειγνύουμε όλα τα παραπάνω spicy υλικά σε ένα μυθιστόρημα 500 σελίδων, προσθέτουμε μερικές ιστορικές σκηνές φρίκης από τη δεκαετία του '80, άφθονες δόσεις χιούμορ, λίγη λακ από το μπουντουάρ της Θάτσερ (έτσι για το άρωμα) και αφήνουμε τον αναγνώστη να ψηθεί σε σιγανή φωτιά.

Προσωπικά «ψήθηκα» από την πρώτη σελίδα. Το μυθιστόρημα «Τι ωραίο Πλιάτσικο!» του Τζόναθαν Κόου (εκδ. Πόλις) είναι ένα από τα πιο απολαυστικά βιβλία που έχω διαβάσει. Πρόκειται για ένα αιχμηρό έργο, που προσεγγίζει με απίστευτο χιούμορ την αγριότητα του νεοφιλελευθερισμού και περιγράφει με απολαυστικό τρόπο το γκραν γκινιόλ της αστικής τάξης, η οποία συνέχιζε να ζει βασιλικά σε θεόρατους κι αχανείς βικτοριανούς πύργους, όσο η μεσαία τάξη πέθαινε στα διαλυμένα νοσοκομεία της χώρας. Λυπάμαι που δεν είχα διαβάσει το Πλιάτσικο νωρίτερα, αλλά από την άλλη νιώθω ευτυχής που το έκανα τώρα που ξέρω τι σημαίνει νεοφιλελευθερισμός στην πράξη: Είναι συγκλονιστικό να διαβάζεις ένα βιβλίο το οποίο μιλά τόσο καθαρά για πράγματα που συμβαίνουν σχεδόν ολόιδια γύρω σου. Οι συνθήκες ζωής στη Βρετανία του 1980, τις οποίες περιγράφει αριστοτεχνικά ο Κόου, έχουν πολλά κοινά με αυτές που βιώνουμε σήμερα στην Ελλάδα της κρίσης. Από τη μια η τεράστια ανεργία, οι ιδιωτικοποιήσεις, η κατάρρευση του κοινωνικού κράτους και των εργατικών δικαιωμάτων και από την άλλη το πλιάτσικο στο δημόσιο πλούτο, οι επιθέσεις των κερδοσκόπων, τα χυδαία πολιτικά παιχνίδια και η παρέλαση των πιο άγριων αρπακτικών που ενδύονται το μανδύα της εξυγίανσης.

Αφηγητής του βιβλίου ο Μάικλ Όουεν. Ένας καταθλιπτικός συγγραφέας, εθισμένος στις βιντεοταινίες, που προσλαμβάνεται από μια μισότρελη, εκκεντρική γριά για να γράψει την ιστορία της οικογένειάς της. Σε κάθε κεφάλαιο του βιβλίου παρακολουθούμε και τις δραστηριότητες των μελών της δυναστείας Γουίνσο. Καιροσκόποι, δωσίλογοι, προδότες, δολοφόνοι, παραδόπιστοι, εξουσιομανείς, οι απόγονοι της... αγίας αυτής οικογενείας έχουν ο καθένας τα κουσούρια του, μα έχουν όλοι ένα κοινό χαρακτηριστικό: Είναι ικανοί να πουλήσουν ακόμα και τη μάνα τους για να αυγατίσουν τα πλούτη τους. Σαν πεινασμένα ζόμπι πέφτουν πάνω στο πτώμα του κοινωνικού κράτους που δολοφόνησε η Μάργκαρετ Θάτσερ και αρπάζουν τη μερίδα του λέοντος.

Ο Κόου γράφει χαρακτηριστικά για έναν από αυτούς, τον τραπεζίτη Τόμας: «Το γλένταγε με την ψυχή του ν' αρπάζει αυτές τις μεγάλες κρατικές εταιρείες από τα χέρια των φορολογουμένων και να τις διαμελίζει σε μία μειοψηφία μετόχων που διψούσαν για κέρδη: η ιδέα ότι συνέβαλλε στην αφαίρεση της ιδιοκτησίας από τους πολλούς και τη συγκέντρωσή της στα χέρια ολίγων τον πλημμύριζε μ' ένα βαθύ και καθησυχαστικό αίσθημα δικαιοσύνης. Ικανοποιούσε το πρωτόγονο μέσα του».

Ο Μάικλ Όουεν ψάχνει και όσα μαθαίνει για τη δαιμονική οικογένεια τον βοηθούν να κάνει τους συσχετισμούς που πρέπει για να συμπληρώσει το παζλ. Η φίλη του τον κατηγορεί ως συνωμοσιολόγο κάθε φορά που ερμηνεύει όσα εξωφρενικά συμβαίνουν γύρω τους. Όμως όποια πέτρα κι αν σηκώσει ο Μάικλ είναι από κάτω κι ένα αρπακτικό των Γουίνσο. Οι τύποι παίζουν σκάκι στην πλάτη των πολιτών, πουλάνε κι αγοράζουν τη ζωή τους. Προσπαθούν να βάλουν χέρι στο δημόσιο σύστημα υγείας, να εμπορευματοποιήσουν τα κοινωνικά αγαθά. Έχουν ανθρώπους παντού για να προωθούν την ατζέντα τους και να βγάζουν νοκ άουτ κάθε εμπόδιο: στην πολιτική, στις τράπεζες, στις λέσχες, στις επιχειρήσεις, στα think tank, στα μίντια. Το μυστικό τους είναι ο αιφνιδιασμός. Σοκάροντας την κοινή γνώμη καταφέρνουν να δημιουργούν τις συνθήκες που τους βολεύουν. Να περνούν νομοσχέδια τα οποία τους ανοίγουν κάθε πόρτα που θα τους οδηγήσει σε χρυσές εξαγορές, συγχωνεύσεις, ιδιωτικοποιήσεις.

«Το κόλπο είναι να κάνεις πάντα σκανδαλώδη πράγματα. Δεν υπάρχει λόγος να περνάς μια σκανδαλώδη νομοθεσία και μετά να δίνεις στους άλλους το χρόνο να προετοιμαστούν σχετικά. Πρέπει να παρεμβαίνεις αμέσως και να την επικαλύπτεις με κάτι ακόμα χειρότερο, προτού η κοινή γνώμη προλάβει να καταλάβει το κακό που τη βρήκε».

Η κοινή γνώμη δυστυχώς αργεί να καταλάβει. Αργεί πολύ, στο τέλος όμως πάντα κάνει πάρτι στις πλατείες, όπως συνέβη φέτος στο Λονδίνο μετά την ανακοίνωση του θανάτου της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η κοινή γνώμη αργεί, αλλά δεν ξεχνά ποτέ. Ακόμα κι αν περάσουν 20, 30, 40 χρόνια. Αργεί, αλλά ξέρει κάτι που όσοι την υποτιμούν αγνοούν, ότι -όπως λέει ο Κόου- «η πρέπουσα αντίδραση δεν είναι απλώς η οργή και η θλίψη, αλλά το τρελό δύσπιστο γέλιο».

8 Responses so far.

  1. Εξαιρετικός Μαικλ Κόου !

    ..«η πρέπουσα αντίδραση δεν είναι απλώς η οργή και η θλίψη, αλλά το τρελό δύσπιστο γέλιο». Σωστό :)

    Νάσαι καλά Lu Read.

  2. J95 says:

    "Προσωπικά «ψήθηκα» από την πρώτη σελίδα. Το μυθιστόρημα «Τι ωραίο Πλιάτσικο!» του Τζόναθαν Κόου (εκδ. Πόλις) είναι ένα από τα πιο απολαυστικά βιβλία που έχω διαβάσει. Πρόκειται για ένα αιχμηρό έργο, που προσεγγίζει με απίστευτο χιούμορ την αγριότητα του νεοφιλελευθερισμού και περιγράφει με απολαυστικό τρόπο το γκραν γκινιόλ της αστικής τάξης, η οποία συνέχιζε να ζει βασιλικά σε θεόρατους κι αχανείς βικτοριανούς πύργους, όσο η μεσαία τάξη πέθαινε στα διαλυμένα νοσοκομεία της χώρας. "

    έχεις δει από κοντά τα "διαλυμένα νοσοκομεία της χώρας"; Είναι περίπου 100 φορές καλύτερα από τα καλύτερα ιδιωτικά στην Ελλάδα.

    Και το "Τι ωραίο πλιάτσικο" μιλάει για 30 χρόνια πριν. Λέω εγώ τώρα...

  3. @Lou ...Read Μια φράση η οποία προυποθέτει κοσμοθεωρία ζωής. Εκτός αυτού ο Κόου εκτός από ένας καταπληκτικός συγγραφέας είναι "αυθεντικός". Η προσωπική του ζωή, είναι μια επι πλέον απόδειξη.

    ΥΓ. Κατά την γνώμη μου, στην προηγούμενη στιχομυθία σας αν μου επιτέπεται) το "πλιάτσικο" είναι γενικό. Δεν διαχωρίζω δημόσιο και ιδιωτικό, όταν υπάρχει πλιάτσικο το ένα αγκαλιάζει και το άλλο. Το δικό μας "πλιάτσικο" είναι η διαπλοκή δημοσίου και ιδιωτικού..( κατά την γνώμη μου) Δεν υπάρχει οργάνωση, υποδομή μιας δημόσιας διοίκησης, ηθελημένα. Οπότε τι δημόσιο και ιδιωτικό; Ένα και το αυτό είναι, με ευθύνη ( πρωτίστως) της εκτελεσιτικής, νομοθετικής, δικαστικής εξουσίας.
    Καλημέρα σας.

  4. Δεν είναι τυχαίο που ο Κόου είναι πετυχημένος στην Ελλάδα. Η πρόσφατή επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη απέδειξε του λόγου το αληθές... Αν διαβάσει κανείς συνολικά το έργο του ναι μεν ξεκινάει 30 χρόνια πριν με τη Θάτσερ αλλά στον "Κλειστό Κύκλο" τα βάζει με τους... εργατικούς του Μπλερ. Και θυμάμαι μια σημείωση όπου αναφέρεται στο θάνατο ενός απεργού στη δεκαετία του 80 και τις ... κορόνες επανάστασης του Τζακ Στρο (στελέχους των εργατικών) ο οποίος όταν έγινε υπουργός στην κυβέρνηση Μπλερ ... ξέχασε να διεξάγει την έρευνα για τον εν λόγω θάνατο.
    Εν κατακλείδι... Ο Κόου κατά την άποψή μου βαδίζει - αναλογικά πάντα - στα χνάρια του Ντίκενς όσον αφορά στη "δεύτερη" ανάγνωση της θεματολογίας που επιλέγει να θίξει. Και καθώς προέρχονται και οι δύο απ' τη μεγάλη σχολή της δημοσιογραφίας... η οικονομία λόγου και η "είδηση" κυριαρχεί στα βιβλία τους.

  5. Bobby Sands, ο Ιρλανδός που απεβίωσε το 1981 μετά από απεργία πείνας ( Θάτσερ..)
    ποιημά του, «Η εκδίκηση μας θα είναι το γέλιο των παιδιών μας»

  6. Lou ...Read says:

    @ΣΠΙΘΑΣ Ευχαριστώ πολύ! Φράση-κλειδί

    @J95 Προφανώς για να μπορείτε να κάνετε τις συγκρίσεις έχετε πρόσβαση στην ιδιωτική υγεία. Θα σας πρότεινα μία μικρή βόλτα για εκπαιδευτικούς λόγους στα εφημερεύοντα κάποιου δημόσιου νοσοκομείου. Είναι πρόκληση να μιλάτε έτσι τη στιγμή που γίνονται κινήσεις για τη διάλυση του ΕΟΠΥΥ.
    Υ.Γ. Μου μιλάτε στον ενικό;

  7. Lou ...Read says:

    @Ρειμόντ Αρμάντ Με Μαγιό Μου αρέσουν πολύ τα βιβλία που συνδυάζουν πραγματικά γεγονότα με τη μυθοπλασία. :-)

  8. Ανώνυμος says:

    Τον Coe τον αγαπώ!Με πιο αγαπημένο Tο σπίτι του ύπνου! Ίσως επειδή ήταν η πρώτη και εντελώς τυχαία γνωριμία μου μαζί του, μια βαρετή Παρασκευή απόγευμα, χωρίς να ξέρω ή να έχω ακούσει τίποτα για τον Coe, αγόρασα Το σπίτι του ύπνου και (σπάνιο με τόσες στοίβες αδιάβαστα) το ξεκίνησα αμέσως, τον λάτρεψα κι εκείνος ο έρωτας έγινε βαθιά αγάπη γνωρίζοντάς τον καλύτερα αργότερα. Γενικά θεωρώ πως είτε τον αγαπάς ή τον βαριέσαι!Χαίρομαι που το διάβασες τελικά γιατί όταν στο δίλημμα Coe ή Llosa κέρδισε ο Llosa θεώρησα ότι δε θα το διάβαζες σύντομα :) Τώρα δεν έχει επιστροφή :P θα περιμένω τα posts σου για τα υπόλοιπα βιβλία του :)

    Ελίζα

Leave a Reply